Bitcoin ve diğer kripto varlıkları, bu yeni teknolojinin zaten 1400 yıl öncesine dayanan bir kavram olan İslami finansa nasıl uyduğunu anlamaya çalışırken İslam alimlerinin beyinlerini tırmalıyor. Çeşitli İslam alimlerinin görüşlerini ve sorunun cevabını keşfetmek için okumaya devam edin: Bitcoin helal mi?
İslami finansta bir şeyi helal veya haram yapan nedir?
İslami finans, Kuran’dan ve Hz. Muhammed’in sözlerinden alınan yol gösterici ilkeler olan Şeriat yasalarına uygun finansal faaliyetleri kapsar. Bu İslami kurallara dayanarak, bazı finansal faaliyetlere izin verilir (helal), bazıları ise yasaktır (haram). Bu, İslami finansın hiçbir şekilde geleneksel finans gibi olmadığı anlamına gelir. Çünkü bazı uygulamalar dini nedenlerle yasaklanmıştır. Örneğin, kredilere aşırı faiz, riba yüklemek, borç verenin lehine olduğu ve borç alandan yararlandığı için sömürücü bir faaliyet olarak kabul edilir.
İslam Alimlerinin Bitcoin Yorumu
Helal ve haramın statükosu, geleneksel finansal uygulamalara göre çok açıktır. Bununla birlikte, yeni ve karmaşık oldukları için kripto varlıkları söz konusu olduğunda işler farklıdır. Bu nedenle dijital varlıkların, helal mi yoksa haram mı oldukları konusu İslam alimleri için bir tartışma konusu haline geldi. İşte İslam alimleri tarafından Bitcoin (BTC) ve kripto para birimlerinin çeşitli yorumları.

Bahreyn’deki Şeriat İnceleme Bürosu
Akademisyenler, 2018’de Ethereum (ETH) ve Bitcoin gibi kripto para birimlerine yapılan yatırımlara Şeriat kanunu kapsamında izin verildiğini ve dolayısıyla helal olduğunu söyledi.
Müftü Taki Usmani
Müftü Taqi Usmani ise Bitcoin ve diğer kripto paraların spekülatif yatırımlarda ve yasadışı işlemlerde kullanıldığı için haram olduğunu söylüyor. Ayrıca, bir para biriminin genellikle Şeriat yasalarına göre bir değişim aracı olması gerektiğini belirtiyor. “Kâr elde etmek için kullanıldığında haram olur” diyor. Bu nedenle Usmani’nin sözleriyle Müslümanların kripto para birimini kabul etmelerine izin verilmiyor.
HSBC Amanah Malaysia Bhd’nin Şeriat Komitesi Başkanı Dr. Ziyaad Mahomed
Dr. Ziyaad Mahomed’e göre, Şeriat yasası para birimlerinin gerçek bir değere sahip olmasını gerektirmiyor. Bunun yerine toplum, bir para biriminin günlük işlemlerde değerli ve kabul edilebilir olduğu konusunda hemfikir olmalı. Bu görüşe göre, bu, bir para birimi olarak kullanmak için sosyal bir fikir birliği varsa, muhtemelen Bitcoin’in helal olduğu anlamına geliyor.

Müftü Muhammed Ebu Bekir
Şeriat danışmanı Müftü Muhammed Abu-Bakar’ın kripto yorumu, 2018’de Müslüman topluluk içindeki BTC ve ETH yatırımlarında önemli bir artışı tetikledi. Tüm para birimlerinin spekülatif bir unsuru olduğunu ileri sürüyor. Bu, Bitcoin’in spekülatif doğasının onu mutlaka haram kılmadığı anlamına geliyor. Çünkü diğer tüm para birimlerinin de doğası gereği spekülatif olduğunu söylemek mümkün. Bu nedenle, onun görüşüne göre, Bitcoin helal.
Şeyh Şevki Allam
Mısır Büyük Müftüsü Shaykh Shawki Allam, dijital varlıkların para birimi olarak yeterince itibar kazanmadıkları için haram olduğunu söylüyor. Onun mantığı, kriptoyu yüksek riskli varlıklar olarak gören diğer Orta Doğu Şeriat bilginlerine benziyor. Şu açıklamayı yapıyor:
Bence kripto para ticareti haramdır. Bunun nedeni, yasal kuruluşlar tarafından kabul edilebilir bir değişim aracı olarak onaylanmamasıdır. Bu tür para birimleri kaçak mal ticaretinde ve kara para aklamada kullanılıyor.
Asrorun Niam Sholeh
Asrorun Niam Sholeh, Endonezya İslam alimleri konseyinin dini kararnamelerinin başı. Ona göre kripto ticareti yasa dışı. Çünkü dijital varlıklarda “belirsizlik, bahis ve zarar” unsurları birlikte var.

Anas Amatayakul
Tayland İslam Bankası’nı Şeriat’ta yöneten komiteye liderlik eden akademisyen Anas Amatayakul’un ilginç bir görüşü var. Kripto hakkındaki fetvası (hukuki karar), insanların bundan kaçınması gerektiği. Ancak şimdilik. Amatayakul, teknolojik değişim yanlısı olduğunu söylüyor. Ancak kripto alanının çok hızlı hareket ettiğini kaydediyor. Bu yüzden, Müslümanların servetlerini korumak için şimdilik bundan kaçınmaları gerektiğini ifade ediyor.
Kuzey Amerika Fıkıh Konseyi
Kuzey Amerika Fıkıh Konseyi’nin oybirliğiyle aldığı fetva, Bitcoin’in Şeriat kanunlarına göre helal olduğu yönünde.
Malezya Güvenlik Komisyonu Şeriat Danışma Konseyi Şubesi
Bu konseyin görüşü, Kuzey Amerika Fıkıh Konseyi’nin aldığı pozisyona benziyor. Bu konseyin üyeleri, kripto ticaretinin ve yatırımının Şeriat yasalarına uygun olduğunu kaydediyor.
Londra Merkezli Shacklewell Lane Camii
Shacklewell Lane Camii, 2018’de İngiltere’de kripto bağışlarını kabul eden ilk camilerden biriydi. Liderlerinin kripto varlıklarını helal olarak gördüklerini gösteriyor.
Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı
Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı, kripto paraları spekülatif varlıklar oldukları söylüyor. Ayrıca, herhangi bir merkezi otoritenin denetlemediğini, yasadışı faaliyetlerde kullanıldığını ve alım satımının ‘uygunsuz’ olduğunu belirtiyor. Bu yüzden, Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere haram olarak değerlendiriyor.

Peki Bitcoin Helal mi Haram mı?
Bitcoin’in helal veya haram statüsü söz konusu olduğunda şeriat alimlerinin ikiye ayrıldığı açık. Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin haram olduğunu söyleyenler, çoğunlukla spekülasyon konusuna eğiliyor. Ayrıca, Bitcoin piyasalarıyla ilişkilendirilen yasadışı faaliyetlerden bahsediyorlar. Buna ek olarak, konumlarını destekleyen faktörler olarak merkezi bir otoritenin olmamasını gösteriyorlar.
Öte yandan, Bitcoin’i helal olarak değerlendiren bilim adamları aşağıdaki hususlara bakıyorlar.
- Ademi merkeziyetçilik: BTC merkezi değildir, bu nedenle merkezi yetkililerin istismarını önler.
- Şeffaflık: Bitcoin işlemlerini herkesin görmesi mümkün.
- İslami sözleşme kuralları: Bu kurallara göre Bitcoin’in helal sayılabilmesi için mal olması gerekiyor. Mal, etkili depolama ve bulundurmayı ima eder. Bitcoin bu kriterlere uyuyor. Çünkü insanların ona sahip olma imkanı var. Ayrıca, onu saklamaları mümkün. Yani, ticari bir değeri var.
- Anti-faiz: Bitcoin kavramı, kurucu(lar)ına kar sağlamaktan ziyade toplumu güçlendirme ihtiyacından doğar.
Bu, Bitcoin’in duruma göre helal veya haram olabileceği anlamına gelir. Örneğin Mısır ve Türkiye haram duruşunu benimsiyor. Bununla birlikte Malezya ve Bahreyn yukarıdaki bilimsel yorumlarına dayanarak Bitcoin’i helal kabul ediyor. Ayrıca, çoğunluğu Müslüman ülkeler olan BAE ve Suudi Arabistan, merkez bankası dijital para birimleri (CBDC’ler) şeklinde kendi dijital para birimlerini oluşturmayı planlıyor. Bu, bu yetki alanlarında genel olarak dijital varlıklara yönelik olumlu bir görüşü gösteriyor.