JEOFİZİK Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, son iki günde meydana gelen peş peşe depremlerin Santorini Yanardağı ile ilişkili olduğunu belirterek, “Bunun sonucunda, taş ve topakların fırlatıldığı patlama gerçekleşebilir. Bu patlama etkin olur. Deprem üretimi de olabilir. Bu üretim de 5 ile 7 arasında sarsıntıya da neden olabilir. Depremle birlikte süpürtü dalgaları oluşabilir. Bu dalgalar bütün Ege’deki adaları, Girit’i, Yunanistan kıyılarını ve Türkiye kıyılarını da etkileyebilir” dedi.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi verilerine göre; Ege Denizi’nde dün, büyüklükleri 1.3 ila 4.4 arasında değişen 27 deprem oldu. Sismik hareketliliğin sürdüğü bölgede bugün de 15.55’e kadar büyüklükleri 2.2 ila 4.8 arasında değişen 18 deprem daha meydana geldi.
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Ege Denizi’ndeki deprem fırtınasına yönelik açıklama yaptı. Prof. Dr. Ercan, bu deprem fırtınasının kökeninin tamamen denizin içindeki yanardağa bağlı olduğunu öne sürdü. Santorini Yanardağı ile ilişkili bir deprem fırtınası yaşandığını dile getiren Prof. Dr. Ercan, “Magmadan yaklaşık 45 kilometre derinden gelen, 1200 santigrat derece sıcaklığındaki erimiş yüksek kıvamlı magma, yüksek basınçla yukarıdaki magma odalarını dolduruyor. Yaklaşık 250 kilobarlık basınçla ve 2 bin 200 santigrat derece sıcaklıkla oraya basıyor. Bu baskı, bölgenin patlama için basıncını artırıyor. Basıncın artması sonucunda da depremler oluşuyor” diye konuştu.
‘TÜRKİYE KIYILARINI DA ETKİLEYEBİLİR’
Prof. Dr. Ercan, “Herkes bunun sonucunda ne olacak diye merak ediyor. Bunun sonucunda, taş ve topakların fırlatıldığı patlama gerçekleşebilir. Bu patlama etkin olur. Deprem üretimi de olabilir. Bu üretim de 5 ile 7 arasında sarsıntıya da neden olabilir. Depremle birlikte süpürtü dalgaları oluşabilir. Bu dalgalar bütün Ege’deki adaları, Girit’i, Yunanistan kıyılarını ve Türkiye kıyılarını da etkileyebilir” ifadelerini kullandı.
‘DENİZ İÇİ YANARDAĞ DA PÜSKÜRÜYOR’
Süpürtü dalgalarının Türkiye’yi de etkileyebileceğine vurgu yapan Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, hazırlıklı olunması gerektiği yönünde uyarılarda bulunarak, “Süpürtü dalgaları yani tsunami Türkiye’yi de etkiler. Geçmişte de bu etkiler görülmüş. Bu bölgede 7.7 büyüklüğünde depremler olmuş. Türkiye kıyılarında büyük süpürtü dalgaları on binlerce kişiyi öldürdü. Tarih kayıtları bunu söylüyor. Santorini ve diğer deniz içi yanardağlarını oluşturan, Afrika ana karasının güney Ege yayı boyunca, Ege Denizi ile Anadolu’nun altına dalması, yaklaşık 10 milyon yıldır gerçekleşiyor. Bu dalma yaklaşık 700 kilometreye kadar ulaşmış durumda. Bu dalan Afrika ana karası aşağıdaki sıcaklık nedeniyle eriyor. Bu erimenin sonucunda, hafiflemesiyle kara yukarı doğru hareket ediyor. Bu hareket güney Ege yayının kuzeyinde yanardağ adalarını oluşturuyor. Bunlardan en yakını bizim sularımızda, yaklaşık 3 yıl önce keşfettiğimiz Sina Adası ile Bozburun arasında bir deniz içi yanardağdır. Bu da püskürüyor. Yani sadece Santorini değil, bu da etkin durumda” dedi.
‘YANARDAĞ PATLAMAYA YAKIN’
İlerleyen süreçte oluşabilecek yanardağ patlamasının sonuçlarıyla ilgili de öngörülerini paylaşan Prof. Dr. Ercan, şunları söyledi:
“Yanardağ patlamaya yakınmış gibi bir bilimsel görüntü veriyor. Bunun sonucunda eğer oradaki kabuğun direncini yenerse, yarıp patlayabilir. Ama yenemezse bir süre dinginliğe gidip daha sonra tekrar aktif hale gelir. Oradaki gerginlik birikimi yerin kırılma direncini yenerse patlar. Patlarsa içinden lavlar akar. Volkan bombası dediğimiz taşları fırlatır. Akıntı olur, Santorini Adası’ndaki bu akıntı, doğrudan doğruya Santorini kentini etkiler. Ada daha genişler, daha toprak kazanır. Akıntı patladıktan sonra, aylarca hatta birkaç yıl bile sürebilir. Patlamalı olursa deprem eşliğinde gerçekleşebilir.”
